Het antwoord is ja, grondwater in de kruipruimte is gevaarlijk.
Daarbij is het wel belangrijk om onderscheid te maken tussen grondwater dat permanent in de kruipruimte staat en incidenteel, bijvoorbeeld als gevolg van langdurige regenval.
Door de klimaatverandering in Nederland valt er vaker hevige regen in korte periodes, waardoor het grondwater tijdelijk kan stijgen. Zo waren 2023 en 2024 extreem natte jaren. Door de langdurige en overvloedige regenval kon het water niet snel genoeg worden afgevoerd. Bermen raakten verzadigd, het water bleef op de weilanden staan en ook het grondwater steeg. Op veel plaatsen kwam het grondwater zo hoog, dat in veel kruipruimtes een laag water stond. Na een drogere periode zakte het grondwater weer en droogden veel kruipruimtes op.
Grondwater dat tijdelijk in de kruipruimte staat, is op zichzelf niet direct gevaarlijk. Water in de kruipruimte als gevolg van hevige regenval, verdwijnt doorgaans snel zonder grote problemen. Als het water langdurig of permanent in de kruipruimte blijft staan, kan dit diverse problemen veroorzaken. Het is dus belangrijk om regelmatig de kruipruimte te controleren op water, zodat problemen uitblijven.
Problemen door grondwater in kruipruimte
Grondwater in de kruipruimte kan de volgende problemen opleveren:
- Betonrot
- Houtrot
- Schimmel
- Stank
- Slecht voor isolatie
- Meer energieverbruik
- Ongedierte
- Verzakking fundering
- Schade aan leidingen
- Verhoogde luchtvochtigheid
- Waardevermindering woning
Per probleem een korte uitleg over het ontstaan en wat de gevolgen zijn.
Betonrot
Betonrot ontstaat als CO2 uit de lucht in het beton doordringt en reageert met het beton. Het gevolg is dat de zuurtegraad van het beton daalt en het beton poreuzer wordt. Vocht en zuurstof kunnen nu in het beton doordringen tot bij de wapening. Deze gaat roesten en uitzetten. Hierdoor gaat het beton scheuren en barsten waardoor het voor vocht en zuurstof nog makkelijker wordt om bij de wapening te komen. Op termijn kan betonrot zo ernstig zijn dat de constructie instort.
Houtrot
Hout in de kruipruimte kan als gevolg van vocht gaan rotten. Het wordt afgebroken door schimmels en als gevolg daarvan zacht, broos of kruimelig. Houten balken en vloerdelen in de kruipruimte raken hierdoor verzwakt en kunnen in het ergste geval ook hun draagkracht verliezen en instorten.
Schimmel
Naast houtrot zijn er ook andere schimmels die goed gedijen in een natte kruipruimte. Zwarte schimmel groeit goed op materialen die rijk zijn aan cellulose, zoals papier, gipsplaat en katoen. Witte schimmel is vaak wittig, poederachtig of pluizig en bestaat uit verschillende soorten. Deze schimmels groeien gemakkelijk op diverse materialen zoals muren, plafonds, textiel, leer, aarde en voedsel. Schimmels verspreiden een onaangename geur en vormen een risico voor de gezondheid, zeker voor mensen met astma en andere luchtwegaandoeningen.
Stank
Water dat permanent in de kruipruimte staat, gaat stinken. Oorzaak hiervan zijn bacteriën en schimmels die door de vochtige omgeving uitstekend kunnen groeien. Ze produceren een onaangename geur die makkelijk door de hele woning trekt. Dit heeft een negatieve invloed op het wooncomfort.
Slecht voor isolatie
Voortdurende vochtige omstandigheden verminderen het isolerend vermogen van de isolatie. De luchtkamers in de isolatie die normaliter de warmte vasthouden, kunnen hun werk dan niet meer doen. Zijn in de kruipruimte organische isolatiematerialen toegepast zoals minerale wol of cellulose, dan kunnen deze aangetast worden door schimmels en bacteriën. Ook kan isolatiemateriaal gaan rotten, afbrokkelen of structuur verliezen. Het gevolg is niet alleen een koude vloer maar ook een hoger energieverbruik en een verminderd wooncomfort.
Meer energieverbruik
Een kruipruimte met grondwater is kouder dan een droge kruipruimte. De vloer blijft koud en er is meer energie nodig om de woning te verwarmen. Is de kruipruimte geïsoleerd, dan heeft het vocht een negatieve invloed op de isolatie. Door de afname van het isolerend vermogen gaat meer warmte verloren en is meer energie nodig om de ruimte te verwarmen.
Ongedierte
Een vochtige kruipruimte is voor veel ongedierte een prettige plek om te verblijven. Denk aan zilvervisjes en pissebedden die het, net als ratten en muizen, een aantrekkelijke leefomgeving vinden. Eenmaal in de woning is het voor ongedierte in de meeste gevallen erg eenvoudig om zich door de woning te verspreiden waar ze veel schade aan kunnen richten. Daarnaast geeft ongedierte overlast en is het niet hygiënisch.
Verzakking fundering
Een ernstig gevolg van grondwater in de kruipruimte kan het verzakken van de fundering zijn. Door de langdurige blootstelling aan vocht, raakt de bodem verzadigd en kan deze wegspoelen. De fundering rust dan niet langer op een stevige ondergrond en kan zelf gaan verzakken of scheuren. Dit kan leiden tot structurele schade aan de woning, zoals scheve vloeren en gescheurde muren.
Schade aan leidingen
Leidingen hebben het in een kruipruimte waar grondwater staat, zwaar te verduren. Metalen leidingen - koper of staal - corroderen sneller, zeker als het grondwater zout is. Dit leidt tot zwakke plekken en in ernstige gevallen lekkages. Isolatie rond leidingen raakt verzadigd met warmteverlies tot gevolg. Als de ondergrond instabiel wordt in de kruipruimte kunnen leidingen, bijvoorbeeld van het riool, verzakken. Gevolg kan zijn dat een leiding scheurt, gaat lekken of verstopt raakt.
Verhoogde luchtvochtigheid
In een kruipruimte waar permanent water staat, is de luchtvochtigheid hoog. Water verdampt en trekt de woning in. Vervolgens condenseert dit op plaatsen in de woning waar het kouder is. Hier ontstaat gemakkelijk schimmel met alle bijbehorende gevolgen zoals hiervoor beschreven. Een hoge luchtvochtigheid heeft ook een slechte invloed op het binnenklimaat en is schadelijk voor de gezondheid.
Waardevermindering woning
Grondwater in de kruipruimte is dus schadelijk voor de woning, veroorzaakt diverse problemen en kan voor aanzienlijke schade zorgen. Schimmelvorming, aantasting van houten vloeren en draagbalken, scheurvorming als gevolg van verzakken van de fundering zijn factoren die een negatieve invloed hebben op de waarde van een woning. Bij de aankoop van een woning is het daarom belangrijk om ook de kruipruimte goed te inspecteren.
Wat te doen als er water in de kruipruimte heeft gestaan
Heeft u normaal een droge kruipruimte maar staat er tijdelijk grondwater of heeft dit erin gestaan? Dan is het belangrijk om de volgende acties uit te voeren:
- Controleer de elektrische installatie
Controleer of de elektrische installatie veilig is en er geen kans op kortsluiting bestaat. Wilt u elk risico vermijden, schakel dan de elektriciteit uit. - Bescherm uzelf
Een natte kruipruimte is vies en vochtig. Draag laarzen en beschermende kleding, zoals een regenpak en handschoenen. - Verwijder het water
Staat er nog water in, pomp dit dan weg. Gebruik een waterstofzuiger of handdoeken om de laatste restjes water te verwijderen. - Droog de kruipruimte
Door de kruipruimte goed te ventileren kan deze drogen. Controleer of de ventilatieopeningen open zijn. Om het droogproces te versnellen kunt u een luchtontvochtiger of een ventilator gebruiken. - Inspecteer de ruimte
Voer na het drogen een grondige inspectie uit en controleer op schimmel, houtrot en betonrot. Kijk ook of de leidingen nog in goede staat zijn en niet lekken.
Wat te doen tegen grondwater in de kruipruimte
Zoals hierboven beschreven is het schadelijk als er voortdurend grondwater in de kruipruimte staat. Helaas is het voor een woningeigenaar niet mogelijk om de grondwaterstand zelf te verlagen. U kunt contact opnemen met het waterschap waar uw woning onder valt. Het waterschap bepaalt namelijk het grondwaterpeil. Wellicht kunnen ze iets aan de situatie veranderen. Is dat niet het geval, dan kunt u zelf maatregelen nemen. Te denken valt aan het aanbrengen van een drainagesysteem, pompinstallatie of waterdichte barrière op de binnenmuren van de kruipruimte.
Een andere mogelijkheid is het afsluiten van de bodem, zodat het grondwater niet meer neer boven kan komen. Wat heel goed werkt, is het volstorten van de kruipruimte met schuimbeton. Houtrot en schimmel als gevolg van vocht zijn met deze methode ook meteen opgelost.
Kruipruimte volstorten met schuimbeton
De bestaande – houten – vloer wordt eerst verwijderd. Een bak van plasticfolie wordt aangebracht op de bodem en tegen de wanden van de kruipruimte. Vervolgens wordt deze bak volgestort met schuimbeton. Op het schuimbeton kan dan ook direct vloerverwarming gelegd worden, afgewerkt met een cementdekvloer en bijvoorbeeld een pvc-vloer. Het grondwater kan niet door het plasticfolie en het schuimbeton dringen. De kruipruimte is voortaan droog en geïsoleerd, de vloer is niet langer koud en het binnenklimaat van de woning niet langer vochtig.
Wilt u meer weten over de mogelijkheden om het grondwater uit uw kruipruimte te weren? Neem contact op met Woodstock Vloeren. Zij staan voor u klaar om de mogelijkheden te bespreken. Bel 0226-427785 voor het maken van een afspraak of stuur een e-mail naar info@woodstock-vloeren.nl. U kunt ook gebruik maken van het contactformulier.
